Chắc các Zwift thủ nào thích đua đều có account với ZwiftPower, và khi xem kết quả cuộc đua của mình ở đây chắc các bác củng thấy 1 cột có giá trị lá NP nhưng bỏ qua không để ý tới nó hay tìm hiểu coi nó là gì.
NP chính là viết tắt của 2 chữ Normalized Power. Đây là 1 chỉ số rất thường được nhắc đến trong luyện tập với power meter. Có bao giờ bạn đã thất vọng khi thấy chỉ số lực trung bình (average power – AP) rất thấp sau một bài tập thật là nặng chưa? Nếu bạn đã trải nghiệm được điều này thì bạn sẽ tự hỏi AP có thật sự chính xác để cho bạn đánh giá về buổi tập ngày hôm đó không. Vậy chúng ta cần 1 chỉ số khác để giúp ta có được nhận định chính xác về bề các buổi tập hơn là AP.
Vốn không giỏi tiếng Việt và bảo vệ “tính trong sáng” của tiếng Anh, mình sẽ không dịch 2 chữ này mà sẽ sữ dụng tiếng Anh hoặc viết tắt là NP, nhưng định nghĩa của NP như sau: NP là lực ước chừng bạn có thể duy trì đều đặn không thay đổi với sức bạn bỏ ra. (Nguyên văn câu này là, “An estimate of the power that you could have maintained for the same physiological cost if your power had been perfectly constant, instead of variable power output.”)
Để hiểu rõ thêm về NP, trước tiên hay xem hình dưới đây. Đây là kết quả sau 1 buổi tập trên Zwift. Buổi tập nay chuyên về lead-out (lead out là người mở đường kéo người rút về đích), tập với cường độ rất cao và xen kẻ là những phần đạp nhẹ hồi sức. Bảo đảm sau bài tập này, ai cũng rất mệt vì bị nhồi liên tục. không tin thì có thể hỏi Zwift thủ Huỳnh Mai Duy thì biết.
Vì có những lúc đạp nhẹ, nên AP của buổi tập này không cao. Nếu chỉ xem AP để đánh giá buổi tập thì không đúng, nên ZwiftPower cung cấp thêm chỉ số NP (cách tính NP hơi phức tạp, nếu ai muốn biết thì mình sẽ cung cấp và giải thích sau). Như trong hình, AP của Duy chỉ có 163w, nhưng NP thì 201w, cách biệt gần 40w.
Thêm 1 ví dụ khác. Trong TdF 2017, chặng 20 là chặng tính giờ dài 22.5km, Rigoberto Urán, vdv người Columbia có AP là 378w (6.00w/kg), và NP là 389w (6.16w/kg), khác biệt chỉ có 3.2%. Dù Urán duy trì lực đạp rất đều nhưng vẫn có chút khác biệt vì chặng 20 có 1 đoạn đổ dốc dài 2km, vì thế lực đạp có giãm đi nên AP vẫn thấp hơn NP 1 chút. Nhưng nếu so sánh với chặng 9, là 1 chặng dài 181km có nhiều núi, có tới 3 cái con dốc hors categorie (HC), nên có tới 3 lần đổ dốc rất dài thì AP sẽ rất thấp, nên sự khác biệt này sẽ rất rõ ràng. Ở chặng 9 Urán trung bình chỉ có 219w (3.78w/kg), và NP thì lên tới 292w (4.63w/kg), khác nhau tới 33%.
Như 2 ví dụ trên, chúng ta sẽ thấy sự khác biệt giữa lực trung bình và NP rất rõ rệt trong những buổi tập mà cường độ thay đổi liên tục hay khi đạp những cung đường nhiều đèo dốc. Nhưng mục đích chính NP không phải chỉ giúp ta đánh giá đúng đắn về một buổi tập, mà NP được hình thành để tính xem cơ thể của bạn “đuối” ra sao sau buổi tập, từ đó các huấn luyện viên, hay phần mềm có thể tính ra chỉ số TSS (cái này mới à nhe, hẹn bài sau sẽ nói rõ hơn) để lên chương trình tập luyện kế tiếp phù hợp với vdv tại thời điểm đó.
Kỳ sau các bác đua hay work-out trên zwift, thử kiểm tra lại chỉ số NP và AP, nó có giống như những gì mình nói ở trên không nhé. Riêng mình là xuất thân đạp xe ba bánh nên toàn đạp đều đều, AP hay NP hổng có thay đổi nhiều.
Tác giả: Dominic Tran (05-04-2020)
